Crotone 982

Robert F. Barkowski: Crotone 982

Data wydania: 03.05.2015
Wydawnictwo: Bellona (Warszawa)
Język: polski

Kategoria: historyczna, popularnonaukowa
Seria: Historyczne Bitwy

Opis:

Publikacja omawia wydarzenia zachodzące w Europie w okresie od końca IX do drugiej połowy X wieku, będące tłem historycznym tytułowej bitwy pod Crotone, stoczonej w dniu 15 lipca 982 roku. W epoce tej, zwanej również ottońską, formowały się państwa narodowe, w przybliżeniu odpowiadające geopolitycznie dzisiejszym. W Europie środkowej kształtują i konsolidują się dwie organizacje polityczne będące zalążkami nowych królestw: Polski i Węgier. Na zachodzie Europy powstają, po rozpadzie i upadku monarchii karolińskich, Niemcy i Francja. Ekspansja Skandynawów (Wikingów i Waregów) zaczęła dochodzić do punktu przesilenia. Od końca X wieku widoczne są oznaki poprawy położenia Kościoła katolickiego, unaoczniają się wysiłki dążące do odbudowy prestiżu papiestwa. Następuje rozpowszechnianie się klasztorów, ze szczególnym uwzględnieniem wpływów klasztoru w Cluny.

Na tym tle doszło pod miejscowością Crotone na południu Półwyspu Apenińskiego w Italii do walnej i niezwykle wyniszczającej bitwy pomiędzy zastępami rycerstwa zachodnioeuropejskiego poprowadzonymi do boju przez niemieckiego cesarza Ottona II (955-983) a muzułmańską kawalerią emiratu Sycylii i kalifatu Fatymidów z Kairu pod dowództwem emira Abu al-Kasima (?-982). Była to największa bitwa stoczona na obszarze Europie Zachodniej w X wieku, już chociażby ze względu na liczebność obydwu armii i straty po obu stronach. Po stronie cesarstwa Ottonów wałczyło około 18.000 do 20.000 tysięcy jazdy, z czego 6000 do 8000 jazdy ciężkozbrojnej (w tym 1000 jazdy słowiańskich Obodrytów). Muzułmanie wystawili dwa korpusy pierwszorzędnej kawalerii i piechoty, pierwszy w sile 20.000 brał udział w bezpośrednim starciu, korpus rezerwowy złożony z samej kawalerii w sile 5000 wszedł do bitwy w drugiej fazie.

Rycerstwo chrześcijańskie z 27 letnim cesarzem Ottonem II na czele zaszarżowało na armię muzułmanów pod dowództwem Emira Sycylii, Abu al-Quasima. Bitwa zakończyła się masakrą. Z armii cesarza uratowała się, oprócz samego Ottona, niewielka garstka – na polu bitwy poległo 2 książąt oraz wielu grafów i biskupów. Muzułmanie zwyciężyli ostatecznie dzięki wprowadzeniu do walki kontyngentu ukrytej jazdy w momencie kiedy bitwa wydawała się być rozstrzygnięta na korzyść cesarza. Było to zwycięstwo Pyrrusowe, zginął sam emir i decydująca większość jego armii została unicestwiona – Sycylia była praktycznie bezbronna, co wykorzystali niebawem Normanowie. Sam cesarz uratował się w sposób spektakularny tylko dzięki pomocy i ofiarności swego przybocznego drużynnika, słowiańskiego rycerza Henryka Żelenty. Skutki bitwy dla cesarstwa były znamienne: król duński najechał Saksonię i Fryzję od północy, a na terenie Połabia doszło w 983 roku do największego powstania plemion słowiańskich, nawet książę Obodrytów Mściwoj, który przedtem dał Ottonowi na nieudaną wyprawę 1000 swoich rycerzy, zdobył i zniszczył w powstańczym szale Hamburg. Dlaczego cesarz, wojownik doświadczony w wielu bitwach i kampaniach, rzucił całą swą ciężkozbrojną konnicę do decydującego o wszystkim ataku – kto i dlaczego zataił przed nim ukrytą rezerwę jazdy muzułmańskiej? Jakie plany i zamiary miał Otto II naprawdę, organizując i przeprowadzając wielką kampanię militarną na tereny należące nominalnie do cesarstwa Bizantyjskiego? Książka analizuje teksty kronik i źródeł łacińskich, bizantyjskich i arabskich.